Foreign Office (2): Κατά των βρετανικών συμφερόντων η εκλογή Α. Παπανδρέου το 1981

Την πολιτική εικόνα της Ελλάδας το 1980, ξεδιπλώνουν δεκάδες έγγραφα του βρετανικού υπουργείου εξωτερικών, με αναφορές και στην κατάσταση της ελληνικής οικονομίας.
Προβληματισμένοι και ανήσυχοι ήταν οι βρετανοί διπλωμάτες παρατηρώντας την έντονη δημοτικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ το 1980, ένα χρόνο πριν την αλλαγή εξουσίας στην Ελλάδα. Με πρωθυπουργό τη Σιδηρά Κυρία, Μαργκαρετ Θάτσερ , η Βρετανία την περίοδο αυτή δήλωνε ξεκάθαρα την υποστήριξή της στην κυβέρνηση Ράλλη. Βρετανοί διπλωμάτες, αποκαλύπτουν τα αρχεία του Φόρειν Όφις , εκτιμούσαν ότι η ενδεχόμενη εκλογική νίκη Παπανδρέου θα έθιγε τα βρετανικά και δυτικά συμφέροντα.
Μάλιστα η πολιτική Παπανδρέου κρίθηκε ως «λαϊκιστική, σοσιαλιστική που θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομική κρίση και κυβερνητικό χάος. Ενόψει της επίσκεψης Παπανδρέου στο Λονδίνο στα τέλη Νοεμβρίου, το Φόρεϊν Όφις επισημαίνει ότι ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ ίσως εκμεταλλευόταν τη θέρμη της υποδοχής του στη βρετανική πρωτεύουσα για να πείσει τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους στην Ελλάδα ότι θεωρείτο πλέον αξιοσέβαστη πολιτική φυσιογνωμία. Για το λόγο αυτό υποδείχθηκε να τονιστούν οι πολιτικές διαφορές με τη βρετανική κυβέρνηση και η υποστήριξη της Ντάουνινγκ Στριτ στις θέσεις της κυβέρνησης Ράλλη. Ο βρετανός πρέσβης στην Ελλάδα Ιαν Σάδερλαντ είχε γράψει σε επιστολή του σε συνεννόηση με το βρετανικό εργατικό κόμμα, ότι οι προοπτικές του ΠΑΣΟΚ για τις προσεχείς εκλογές έχουν βελτιωθεί, αλλά ακόμα οι πιθανότητες να κερδίσει τις εκλογές είναι εναντίον του, λιγότερες από το 50%. Γι αυτό ακριβώς ο Ανδρέας Παπανδρέου πασχίζει να αποβάλει το προφίλ του ανεύθυνου Μαρξιστή, προκειμένου να κερδίσει ψήφους από το κέντρο.

Εμπιστευτική αναφορά του Βρετανού πρέσβη στην Αθήνα, προς το Φόρεϊν Οφις, αναφέρεται στις καλές σχέσεις του Ανδρέα Παπανδρέου με τους Έλληνες εφοπλιστές, επισημαίνοντας ότι εάν το ΠΑΣΟΚ αναλάβει την κυβέρνηση θα τους δώσει περισσότερα κίνητρα για να τους προσελκύσει να κάνουν επενδύσεις στην Ελλάδα. Επιπέον, αναγνώριζε ότι η γραφειοκρατία ήταν το μεγάλο εμπόδιο για τις επενδύσεις και θα την αντιμετώπιζε με μεγάλη αποκέντρωση, κατάργηση των νομαρχιών και μεταβίβαση της εξουσίας στις περιφέρειες.

Ενδιαφέροντα στοιχεία καταγράφονται για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας το Νοέμβριο του 1980. Ο Βρετανός πρέσβης Ιαν Σαδερλαντ, σύμφωνα με τα αρχεία του Φόρειν Όφις, αναφέρει ότι παρά τις επικρίσεις του Παπανδρέου και της αντιπολίτευσης και το κύμα απεργιών που ζούσε η Ελλάδα, η οικονομική κατάσταση δεν είχε χειροτερέψει . Η οικονομία υπολογιζόταν ότι θα αναπτυσσόταν με ικανοποιητικό ρυθμό και το 1981, όπως και το 1980. Καταγράφεται ότι το Σεπτέμβριο η χώρα είχε πλεόνασμα τρέχουσων συναλλαγών για δεύτερο συνεχή μήνα, με αποτέλεσμα οι προοπτικές μείωσης του ελλείμματος να κρίνονται θετικές. Ο πληθωρισμός ωστόσο κυμαινόταν λίγο κάτω από το 25% και αναμενόταν να πέσει κάτω από το 20% το 1981. Ουσιαστικά προβλήματα εντοπίζονταν σε σχέση με τις ιδιωτικές επενδύσεις και τη χρηματοδότηση του ελληνικού ελλείμματος. Ακόμα και τότε επισημαίνεται ο υπερβολικός αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων-από τις 72.000 θέσεις εργασίας στη δημόσια διοίκηση, οι 4.000 ήταν περιττές- και η «διάθεση» των βουλευτών να κερδίζουν τους ψηφοφόρους εξασφαλίζοντάς τους εργασία.

Τον Σεπτέμβριο του 1980 επισκέφθηκε την Αθήνα η Βρετανή πρωθυπουργός. Όπως αποκαλύπτουν εμπιστευτικά έγγραφα, η ατζέντα της βασικά ήταν να κλείσει εμπορικές συμφωνίες για λογαριασμό βρετανικών εταιρειών. Το ενδιαφέρον της ήταν η αναβάθμιση των ελληνικών σιδηροδρόμων, η οργάνωση πανεπιστημιακών νοσοκομείων στην Ελλάδα, η κατασκευή συγκροτήματος ενέργειας με λιγνίτη, το συγκρότημα πετροχημικών στο Μεσολόγγι και η πώληση στην Ελλάδα αμυντικών συστημάτων.
Ανάμεσα στα γεγονότα που διαμόρφωσαν τις ελληνοβρετανικές σχέσεις το 1980 ξεχώρισαν η προετοιμασία για την επίσημη ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ και η επανένταξη της χώρας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ

ΠΗΓΗ:newscode.gr